Một bài viết cho những ai quan tâm đến công nghệ, chính trị, và… thuật toán khiến bạn dán mắt vào màn hình mỗi tối.
Thế rồi đời xoay. Cũng ông Trump – người từng doạ “cấm cửa vĩnh viễn” TikTok nếu không bán lại – nay tuyên bố rằng ông đã tìm được người mua cho mảng hoạt động tại Mỹ. Một “nhóm người rất giàu”, theo cách ông miêu tả. Tên ai? Chưa nói. Mua bao nhiêu? Chưa rõ. Nhưng điều chắc chắn là: không có “bật đèn xanh” từ ông Tập Cận Bình, thương vụ này chỉ là bản nháp không bao giờ được ký.
TikTok đã thay đổi quá nhiều thứ – kể cả cách người ta làm chính trị
Thành thật mà nói, có ai nghĩ rằng ông Trump – người từng hăng hái chửi TikTok vì lý do an ninh – lại quay sang “cảm tình” chỉ vì ứng dụng này giúp tiếp cận cử tri trẻ? Nhưng đó là sự thật. Chính ông đã nói vậy hồi tháng 5.
Trong chiến dịch tranh cử 2024, TikTok không còn là kẻ bị nghi ngờ nữa, mà là một “cỗ máy viral” hữu hiệu. Vấn đề là: máy thì dùng được, nhưng quyền điều khiển thì vẫn thuộc người khác.
Điểm mấu chốt? Thuật toán
Không phải giao diện. Không phải filter mặt thon mũi cao. Mà là cái thuật toán đằng sau những gì bạn thấy đầu tiên khi mở app – thứ công nghệ được Trung Quốc xếp vào danh mục “xuất khẩu công nghệ nhạy cảm”.
Đã có lần Microsoft, Oracle định mua TikTok Mỹ. Nhưng vướng chỗ này. Bắc Kinh nói: “Cái này không bán!” Và thế là mọi thương vụ đổ bể.
Nay ông Trump lại nêu chuyện bán TikTok. Nhưng nếu không có thuật toán, thì chỉ giống như mua một chiếc xe thể thao… không có động cơ.
Một cuộc đấu mà mọi người đều cố giành phần điều khiển
Mỹ ra luật, ép ByteDance phải thoái vốn. Trung Quốc giữ chặt thuật toán. Ông Trump đứng giữa, nói kiểu “Tôi có người mua rồi, chỉ chờ đèn xanh của ông Tập”.
Và thế là giấc mơ M&A công nghệ lớn nhất hành tinh rơi vào tình trạng: biết giá, có người trả, có deadline (17/9), nhưng vẫn thiếu “một nút đồng ý”.
Vậy còn người dùng thì sao?
TikTok ở Mỹ có hơn 170 triệu tài khoản. Những người trẻ tuổi vẫn nhảy múa, kể chuyện, bán hàng, lan truyền tin tức – như thể chẳng có gì sắp biến mất. Họ không quan tâm ai mua, mua bao nhiêu. Họ chỉ quan tâm ngày mai video của mình có lên “For You Page” không.
Còn chúng ta, những người lớn, ngồi đây nhìn một app quay video 15 giây mà hóa ra lại là vũ khí địa chính trị, là chiến lợi phẩm của thế kỷ 21.
Một nền tảng chưa từng bị yêu – ghét nhiều đến thế
TikTok có thể sẽ bị bán. Hoặc không. Nhưng chắc chắn, nó đang khiến người ta hiểu rằng: trong thế giới này, nơi mọi cú vuốt tay đều được ghi lại, thì dữ liệu còn quý hơn cả dầu mỏ.
Còn ông Trump? Ông đang chơi một ván bài mà mỗi lần nói, cả phố Wall lẫn Bắc Kinh đều phải mở push notification.
Bạn đang dùng TikTok? Hay bạn là người từng gỡ bỏ app vì lý do riêng?
Dù thế nào, hãy nhớ: cái gì miễn phí, thường bạn chính là sản phẩm.