Thuộc hàng sinh sau đẻ muộn của mô hình quán cơm 2.000 đồng tại Sài Gòn, thế nhưng chuỗi quán cơm “Nụ Cười” đã nhanh chóng tạo dựng được thương hiệu trong lòng người thành phố chỉ sau tám tháng hoạt động. Tiếp theo Nụ Cười 1 ra mắt vào đầu tháng 10-2012 tại quận 1 và Nụ Cười 2 vào đầu tháng 3 tại quận Tân Phú, mới đây Quán cơm xã hội Nụ Cười 3 vừa chính thức khai trương hôm 11-5 tại số 298A Huỳnh Tấn Phát, quận 7. Bước đầu quán phục vụ 300 suất cơm vào các trưa thứ 3, 5, 7 dành cho công nhân, lao động nghèo và sinh viên học sinh có hoàn cảnh khó khăn, bao gồm cơm không hạn chế, ba món mặn-xào-canh, tráng miệng và nước uống miễn phí.
Xã hội không vô cảm
Có người khi đọc qua các bài viết về mô hình quán cơm 2.000 đồng tại TP.HCM đã ngạc nhiên nói rằng: “Đây là nét lạ trong một xã hội vốn đang bị cho là vô cảm”.
Nhận xét này quả không sai trong thời buổi những tin tức báo chí hằng ngày dày đặc chuyện nhức nhối và nặng nề, nhưng rõ ràng những người đang tham gia quán cơm Nụ Cười 3 vẫn tràn đầy niềm tin về lòng nhân ái trong xã hội.
Các tình nguyện viên đang chuẩn bị đón khách
Từ rất sớm, nhóm điều hành, nhân viên nhà bếp và gần 30 tình nguyện viên đã có mặt tại “Nụ Cười 3” để tất bật chuẩn bị mọi việc cho ngày khai trương chính thức.
Các thành viên sáng lập cho biết, chỉ sau một thời gian ngắn thông tin mở quán được truyền miệng và lan tỏa trên mạng xã hội, số lượng người nhiệt tình tìm đến quán cơm hỗ trợ về tiền bạc, hiện vật và công sức khiến ai nấy đều bất ngờ và xúc động. Bảng quy tắc ứng xử dán trong phòng ăn ghi rõ: “Các đóng góp của nhà hảo tâm xuất phát từ lòng hướng thiện nên chúng ta gọi là tiền thiêng liêng, phải được trân trọng chuyển hết cho người thụ hưởng”.
Khách ăn cơm thuộc nhiều lứa tuổi, ngành nghề khác nhau
Điều này cho thấy, chỉ cần một đốm lửa thiện nguyện đốt lên đã đủ sức lay động tấm lòng của mọi tầng lớp người cùng chung tay tiếp sức.
Đặc biệt là các tình nguyện viên, nhiều người ở các quận xa như Tân Bình chịu khó lặn lội đến đây, thậm chí có người mất tới hơn hai giờ đi hai tuyến xe buýt từ quận 12 đến quận 7 để góp công sức. Một chị đứng tuổi xin được giúp việc thường xuyên trong nhà bếp, nói rõ rằng mình không nhận tiền công mà “chỉ khi nào xe đạp cũ của em bị hư thình lình thì mấy chị giúp sửa là cảm ơn lắm rồi”.
Thực khách vừa ăn vừa trò chuyện rôm rả trong không khí mát mẻ của quán
Không chỉ các sinh viên tranh thủ giờ rảnh đến góp công sức mà có cả những bạn trẻ thành đạt cũng dành ngày cuối tuần cho công việc thiện nguyện. Nếu có dịp quan sát thái độ phục vụ nhiệt tình của các bạn ấy, biết đâu chúng ta sẽ thay đổi phần nào định kiến về các “cậu ấm cô chiêu”.
Về miền…. cực lạc
Tuy là mô hình tương trợ nhưng quán cơm được tổ chức quy củ và các thành viên tham gia đều cam kết làm việc theo đúng quy trình chặt chẽ, hướng đến một bộ máy chuyên nghiệp và hiệu quả.
Tuân thủ quan điểm “Khách hàng mua chứ không xin, người bán phục vụ chứ không ban phát”, mỗi thành viên của Nụ Cười 3 đều luôn giữ thái độ hòa nhã và tôn trọng thực khách.
Mọi người xếp hàng để chờ mua phiếu ăn
Tuyết Minh, một tình nguyện viên đến từ Trường Đại học Tôn Đức Thắng ở quận 7, xởi lởi – sáng nay nghe mấy cô nói đùa nơi đây là miền “cực lạc”, em còn ngờ ngợ, giờ thì hiểu rồi: làm chuyện này ai nấy đều cực nhưng người nào cũng rất vui.
Sau suất ăn trưa vừa miệng, nhiều người tụ tập quanh quầy sách đồng giá 2.000 đồng/cuốn được đặt ngay trong khuôn viên quán để phục vụ món ăn tinh thần cho khách.
Sau suất cơm trưa vừa miệng, nhiều người tụ tập quanh quầy sách 2.000 đồng
Tâm sự về việc xây dựng quầy sách đồng giá 2.000, một điều phối viên trong nhóm điều hành cho biết:
– Có lần, một cô làm tạp dịch tại chung cư tôi ở than thở “mấy đứa nhỏ con em cứ nằn nì đòi mua sách, nhưng khổ quá cô ơi, nhà mình ăn bữa hôm lo bữa mai, tiền dư đâu mà mua sách”. Tôi bần thần nhận ra có biết bao nhiêu đứa trẻ đã không được thỏa mãn nhu cầu tinh thần chính đáng ấy chỉ vì cha mẹ quá nghèo. Rồi lại liên tưởng đến hoàn cảnh các sinh viên học sinh xa nhà, tiền ăn tiền học còn chưa đủ nói chi tiền mua sách! Từ đó mà nảy ra ý tưởng lập quầy sách này.
Quán hiện đã quyên góp được mấy trăm đầu sách thuộc nhiều đề tài phong phú do các nhà xuất bản, công ty kinh doanh văn hóa phẩm và cá nhân đóng góp.
Các em nhỏ hớn hở khi được cầm trên tay những cuốn sách mới tinh
Nhìn thấy sự hồ hởi của Mạnh Tiến, sinh viên Trường Đại học Tôn Đức Thắng, khi cầm trên tay cuốn “Luật Thương mại” mới tinh, hay nụ cười rạng rỡ của đứa con trai chị Hạnh bán hàng rong, khi được mẹ mua cho quyển sách tô màu, đó quả là phần thưởng quý giá cho những tấm lòng hảo tâm mong muốn đem văn hóa đọc đến với người nghèo.
Còn đó nỗi lo
Cơ ngơi khang trang nhờ Ngân hàng Eximbank hào phóng hỗ trợ, đông đảo tình nguyện viên sẵn lòng chung tay giúp sức, thực khách nườm nượp đến ăn với vẻ hài lòng, nhưng xem ra anh chủ nhiệm vẫn canh cánh âu lo.
Anh cho biết, đưa quán vào hoạt động mới chỉ là cố gắng bước đầu, vấn đề đặt ra là phải duy trì được quán ăn lâu dài. Bài toán tài chính đến nay vẫn còn là một ẩn số.
Ngoài việc chia nhau đi vận động các thân hữu gần xa cũng như kêu gọi các doanh nghiệp thường xuyên làm từ thiện cùng tiếp sức, tại quán Nụ Cười 3 còn có một phòng mang tên “Hảo tâm”. Đây là nơi dành cho các mạnh thường quân đến dùng bữa trưa, để có cái nhìn thực tế về quán cơm xã hội này và biết đâu Nụ Cười 3 lại bổ sung được nhân sự trong “Nhóm bảo trợ” quán cơm xã hội.
Thanh Đức