Một buổi tối tháng 7 ở Austin. Elon Musk bước lên sân khấu với nụ cười quen thuộc – nửa thách thức, nửa phấn khích – như thể ông lại sắp thổi bùng một cuộc chơi mới. Và rồi, chỉ bằng một câu tuyên bố: “Grok 4 là trí tuệ nhân tạo thông minh nhất thế giới,” ông khiến cả cộng đồng AI chấn động.
Tôi không ngạc nhiên. Tôi chỉ cảm thấy có chút lạnh sống lưng.
Không phải vì Grok 4 thật sự đã vượt GPT-4, Claude 3 hay Gemini – điều đó, với người theo dõi cuộc đua AI suốt hai năm qua, là điều có thể đoán trước. Mà bởi tốc độ. Cái tốc độ kỳ quặc, gần như siêu nhân, mà xAI – công ty do Elon Musk sáng lập từ con số 0 – đã đi từ “một cái tên không ai thèm nhắc đến” thành “kẻ viết lại tiêu chuẩn của cả ngành”.
Ra mắt vào ngày 9/7/2025, Grok 4 không đơn thuần là một bản cập nhật từ Grok 3. Nó giống như một sinh thể mới: nhanh hơn, thông minh hơn, và… rành rọt hơn cả tiến sĩ. Được huấn luyện tại trung tâm Colossus – nơi được ví như “trái tim silicon của nước Mỹ” – Grok 4 kế thừa toàn bộ nền tảng sức mạnh tính toán của GPU Nvidia H100, với công suất huấn luyện gấp mười lần thế hệ trước. Điều khiến tôi thật sự ấn tượng không phải là số GPU – mà là quãng thời gian chưa đầy 10 tháng để đi từ Grok 3 đến Grok 4. Trong giới AI, đó là một tốc độ khiến cả các phòng lab hàng đầu cũng phải sững sờ.
Nhưng điều làm Grok 4 trở thành “biểu tượng của siêu trí tuệ Mỹ” lại nằm ở khả năng suy luận – một năng lực rất… người. Trên bảng xếp hạng AAII (Artificial Analysis Intelligence Index), Grok ghi được 73 điểm – một con số tuyệt đối, nếu bạn biết rằng nó được chấm trên 7 lĩnh vực khắt khe nhất từ toán học, lập trình đến phân tích khoa học và logic suy luận. Có lẽ lần đầu tiên, một mô hình ngôn ngữ đạt đến điểm mà ngay cả con người cũng cảm thấy bị “đuối hơi”.
Tôi nhớ buổi trình diễn Grok 4 livestream trên nền tảng X, Musk đã nói bằng vẻ mặt khó giấu tự hào: “AI đã suy luận ở cấp độ siêu nhân – và sẽ còn giỏi hơn nữa.” Lúc đó, nhiều người cho rằng ông đang “oversell” sản phẩm. Nhưng vài ngày sau, viện nghiên cứu Ark Institute công bố họ đã dùng Grok 4 để phân tích hàng triệu bản ghi thí nghiệm y sinh – thứ mà nhóm tiến sĩ phải mất cả quý mới làm xong – chỉ trong vài giây. Thì, có lẽ, chúng ta đang phải làm quen với một loại “trợ lý phòng lab” không bao giờ ngủ.
Và không dừng lại ở khoa học. Grok 4 còn đang trở thành một “kỹ sư phần mềm biết phản biện”. Phiên bản Grok Code mới nhất đã đạt 75% trên bài benchmark SWE-Bench – cao hơn cả GPT-4o và Gemini Code – một chuẩn mực mới trong ngành lập trình ứng dụng. Nó không chỉ viết được mã, mà còn hiểu luồng logic, sửa lỗi theo ngữ cảnh và phản hồi có chiều sâu như một lập trình viên kỳ cựu.
Tất nhiên, người ta cũng đặt câu hỏi: hiệu suất cao như vậy thì chi phí có “đốt ngân sách” không? Câu trả lời, bất ngờ thay, là không. Grok 4 hiện có giá chỉ khoảng vài xu cho một email dài, hoặc một bản tóm tắt chiến lược doanh nghiệp. Nếu gọi GPT là “chiếc máy tư vấn cao cấp”, thì Grok 4 giống một giáo sư “trong tách cà phê” – đơn giản, dễ gọi, nhưng uyên bác một cách thuyết phục.
Tôi cũng thử đẩy Grok vào một bản hợp đồng pháp lý dài hơn 100.000 từ – và ngạc nhiên khi nó xử lý trọn vẹn các tình huống, liên kết điều khoản và lập luận lại như thể đã tốt nghiệp luật Harvard từ kiếp trước. Với cửa sổ ngữ cảnh lên đến 256.000 token, nó không bị đứt mạch như các AI thông thường. Nó “đọc” theo nghĩa thật, và “suy” theo cách bạn không ngờ.
Còn chuyện tốc độ tích hợp thì sao? Rất Musk. Grok 4 không chỉ hiện diện trên X, mà còn được xAI đưa vào API, và sắp tới là nền tảng Azure AI Foundry. Với một cú nhấp chuột, AI cấp tiến có thể bước vào các hệ thống doanh nghiệp – từ startup đến tập đoàn. Không rào cản, không rườm rà, chỉ cần hiệu suất và minh bạch.
Điều cuối cùng – và có lẽ là điều khiến tôi nể nhất – là triết lý phát triển của Grok: nói thật, làm thật. Nó không chiều lòng bạn như một công cụ PR. Nó không trích dẫn theo “trend” để kiếm tương tác. Nó chọn dữ kiện chuẩn, và phản hồi dựa trên logic, không cảm tính. Điều đó làm nó trở thành một người đối thoại tin cậy – và cũng khiến nhiều người phải nhìn lại cách họ đối thoại với AI lâu nay.
Đó không còn là một chatbot. Đó là một hệ sinh thái trí tuệ – biết suy luận, biết học, biết từ chối, và biết “nói không” khi bạn… sai.
Grok 4 không chỉ là một công cụ. Nó là thông điệp của Elon Musk gửi đến ngành công nghệ: Chúng ta không cần AI chỉ để trả lời nhanh hơn, mà là để suy nghĩ rõ hơn.